Anayasa Mahkemesi, Aday Memurların İlişik Kesme Kuralını İptal Etti

Anayasa Mahkemesi (AYM), 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 56. unsurunda düzenlenen ve aday memurların, adaylık mühleti içinde “hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumlarının” tespit edilmesi üzerine ilişiklerinin kesileceğini öngören kuralı iptal etti.

Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, aday memurluktan ilişiği kesilen bir kişinin açtığı davaya bakan Ankara Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 56. unsuruna eklenen “… hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumları…” ibaresinin Anayasa’ya muhalif olduğu gerekçesiyle AYM’ye başvurdu.

Mahkemenin iptal müracaatında, itiraz konusu kuralın memuriyetten ilişik kesme üzere ağır bir sonuç öngörmesine karşın, kuralda hangi hal ve hareketlerin memuriyetle bağdaşmayacak nitelikte olduğuna ait belirleme yapılmadığı belirtildi.

Kuralda, bu hal ve hareketlerin nasıl belirleneceğine ait somut ölçütlere de yer verilmediği söz edilen müracaatta, bu durumun keyfi yorum ve uygulamalara sebep olduğu kaydedildi.

Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, ilgili kuralı Anayasa’ya ters bularak iptal etti ve kararın 9 ay sonra yürürlüğe girmesini kararlaştırdı.

Karardan

AYM’nin kararında, itiraz konusu kuralın, “aday memur” statüsünde vazife yapan kamu görevlilerinden, adaylık mühleti içerisinde hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumları tespit edilenlerin disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayıyla memuriyetten ilişiklerinin kesilmesini öngördüğü aktarıldı.

Temel hakları sınırlayan kuralların keyfiliğe müsaade vermeyecek halde belli, ulaşılabilir ve öngörülebilir düzenlemeler niteliğinde olması gerektiği aktarılan kararda, şu kıymetlendirme yapıldı:

“Bir kanun kararının muhataplarının hangi hareketin disiplin cürmü teşkil ettiğinin ve bu aksiyona bağlanan yaptırımın ne olduğunun aşikâr bir açıklık ve mutlaklıkta öngörebilmelerine imkan verecek formda kaleme alınmış olması, yasallık prensibinin sağlanması bakımından gereklidir. Kuralda ilişik kesmenin konusunu teşkil eden disiplinsizlik hallerinin kapsamı, niteliği, ne halde işlenebileceği üzere konuların rastgele bir tereddüde yer vermeyecek biçimde açık ve net olarak düzenlenmediği görülmektedir. Bu istikametiyle kural, bireylerin hangi somut fiil ve olguya sonuç bağlandığını muhakkak bir açıklık ve katılıkta öngörebilmelerine yasal çerçevede imkan tanımamaktadır.”

Kaynak: AA / Abdullah Sarica – Şimdiki